PAWARTA
Pawarta yaiku katrangan kang bisa menehi pangerten ngenani sawijining kahanan. Perangane pawarta ing basa Inggris iku diarani 5W+1H, yaiku Who What, When, Where, Why, lan How. Pangertene ing basa Jawa yaiku sapa, apa, ing ngendi papane, genea, lan kepriye.
Pawarta minangka prastawa kang diwartakake. Pawarta iku bisa arupa lesan lan tulisan. Lesan ateges pawarta iku bisa diwartakake dening wong liya kanggo pamiyarsa lumantar swara. Lesan biasane digiyarake lumantar radio, TV utawa diwaca lugas. Tulisan pawarta iku lumrahe kapacak ana ing kalawarti.
Perangan kan nemtokake bobot biji pawarta yaiku:
1. Aktualitas
2. Sesambungan karo papan kedadeyan
3. Sesambungan karo unsur-unsur kang ketut ing sakjrone kedadeyan
4. Sesambungan karo pegaweyan pamaca/ pamiyarsa.
5. Ganepe pawarta
Saya akeh gunane pawarta kuwi tumrap pawongan, saya mundhak dhuwur biji pawarta kuwi tumrap dheweke.
Para siswa kang kulina ngrungokake pawarta Jawa mesthine bisa tambah wawasan lan pangertene marang ukara jawa. Kang perlu digatekake nalika ngrungokake pawarta utawa informasi yaiku:
a. Mangerteni kanthi cetha prakara kang disampekake
b. Mbedakake informasi kang penting lan ora penting
c. Nyathet informasi sing bener lan premathi
Sakbubare para siswa ngrungokake pawarta diajab siswa bisa gawe simpulan saka pawarta kang disemak, kesimpulan yaiku rumusan cekak saka loro utawa luwih pernyataan kang nduweni hubungan. Nyimpulke pawarta berarti nanggepi pernyataan-pernyataan ana ing pawarta. Nalika menehi tanggepan bisa ngutarake setuju utawa ora setuju marang pawarta kang nembe dirungokake.
Sugeng siyang pamiyarsa
Kula Ariane Dewi dinten menika badhe maosaken pawarta ing Radio Simfoni Solo.
Evi 15 tahun salah satunggaling siswi SMPN Tangen, Sragen, Rebo (13/4) antawis jam 10.00 tiwas sesampunipun dhawah ing wewengkon air terjun Jumog Jati, Kecamatan Jenawi. Warga dusun Bogu, Kroderan, Grobogan punika dhawah ing air terjun ingkang inggilipun 20 meter sesampunipun kepleset ing watu-watu ingkang wonten nginggil air terjun, satemah piyambakipun nandang tatu awrat perangan sirah lan badanipun.
Manut katrangan ingkang dipun kempalaken saking kepolisisan, kacilakan wau kedadosan nalika lare wau kaliyan kancaipun cacah gangsal tamasya ing air terjun wau.
Sesampunipun ing papan wisata, Evi sesarengan kaliyan kancanipun sami lelenggahan ing pinggir kali urutipun air terjun. Wekdal badhe gantos papan sanesipun ingkang badhe dipun tingali, kanthi nyabrang kali sainggiling air terjun. Ananging Evi lan salah satunggalipun kanca wanita ingkang wekdal mlangah nyabrangi kali sukunipun kepleset. Evi lajeng dhawah dhateng kali ingkang banter ilinipun tur lunyu pisan. Badanipun Evi lajeng kanyut kaliyan air terjun lajeng dhawah ing cocoran air terjun ingkang lebetipun 20 meter, kebak watu-watu lan tiwas sanalika.
Wewengkon : tlatah
Satemah : ing pungkasane
Kanyut : katut, keli
Cocoran : pojok
